aKiedy możesz zlecić pracownikom pracę w nadgodzinach?

Marek Szydełko
27.03.2020

Praca w nadgodzinach to bardzo kontrowersyjny temat. Jest spora grupa pracowników, którzy wręcz czekają, aż pracodawca zarządzi dodatkowe godziny – w końcu dzięki temu można więcej zarobić. Inni natomiast nie wyobrażają sobie, aby zostawać w pracy dłużej, niż wynika to z formy ich zatrudnienia. Jako pracodawca masz święte prawo zażądać od pracowników pracy w nadgodzinach, ale tylko w konkretnych sytuacjach.

Kiedy możesz zlecić pracę w nadgodzinach?

Kodeks pracy przewiduje taką możliwość tylko w dwóch przypadkach:

  • Gdy konieczne jest przeprowadzenie akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;
  • Gdy pracodawca ma szczególne potrzeby;

Ten drugi powód jest oczywiście bardzo obszerny i można pod niego „podciągnąć” praktycznie cokolwiek. Jeśli np. zlecenie dla klienta musi być pilnie zrealizowane, masz prawo poprosić pracowników, by zostali po godzinach za dodatkowe wynagrodzenie. Pamiętaj jednak, że w niektórych przypadkach pracownik ma prawo Ci odmówić.

Kto nie musi pracować w nadgodzinach?

Nie możesz żądać pracy w nadgodzinach od osób, które pracują na stanowiskach, na których występują przekroczenia dopuszczalnych stężeń czynników szkodliwych. Podobnie wygląda to w przypadku:

  • Kobiet w ciąży;
  • Pracowników młodocianych;
  • Niepełnosprawnych – za wyjątkiem osób stróżujących oraz posiadających zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy w nadgodzinach;
  • Pracowników, którzy mają pod opieką dziecko do 4. roku życia – pracownik ten może odmówić pracy w nadgodzinach bez  konsekwencji;

Jeśli uznasz, że odmowa pracownika była nieuzasadniona, możesz go na tej podstawie ukarać, np. nakładając na niego karę finansową. Pamiętaj jednak, że pracownik nie musi się z  tym zgodzić – wówczas sprawa może trafić do sądu pracy.

Wynagrodzenie za nadgodziny

Praca w nadgodzinach nakłada na pracodawcę obowiązek wypłacenia pracownikom stosownego dodatku. Będzie to 100% standardowego wynagrodzenia, jeśli pracownik musiał się stawić w pracy w nocy, w niedzielę, święto niebędące dla pracownika dniem wolnym oraz w dzień wolny, który został udzielony pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub święto. W każdym innym przypadku dodatek wynosi 50% podstawowego wynagrodzenia. 

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie