Urlop na żądanie: co musisz o tym wiedzieć?

Urlop na żądanie jest tym rodzajem urlopu wypoczynkowego, który budzi najwięcej kontrowersji i często bywa kompletnie niezrozumiały dla pracowników. Tymczasem zasady jego udzielania są dość proste i warto się z nimi zapoznać, aby korzystać ze swoich praw pracowniczych w razie potrzeby. Sprawdź, co musisz wiedzieć o urlopie na żądanie (wolnym na żądanie).

Tylko w nagłych sytuacjach

Zacznijmy od tego, że urlop na żądanie istotnie różni się od pozostałych form urlopu wypoczynkowego czy okolicznościowego. Istotą jest tutaj fakt, iż pracownik może wziąć wolne wyłącznie w związku z nagłymi okolicznościami, których nie był w stanie wcześniej przewidzieć.

Zasady udzielania urlopów na żądanie powinien regulować sam pracodawca i umożliwić pracownikom zapoznanie się z nimi. W Kodeksie pracy nie ma na ten temat zbyt wielu szczegółów, co często prowadzi do nieporozumień na linii pracownik-pracodawca.

Przykłady sytuacji, w których można wziąć urlop na żądanie

Do takich wypadków zaliczamy między innymi:

• Nagłą niedyspozycję pracownika (np. z powodu choroby czy po prostu kaca)
• Awarię środka transportu, co uniemożliwia pracownikowi dotarcie do pracy
• Śmierć bliskiej osoby
• Nagłe zachorowanie dziecka lub innego członka rodziny
• Chorobę zwierzęcia domowego
• Zalanie mieszkania
• Zatrzaśnięcie się w mieszkaniu

Kiedy nie należy brać wolnego na żądanie?

Nigdy nie korzystamy z tego urlopu w sytuacjach, które mogliśmy wcześniej przewidzieć i zaplanować. Jeśli więc np. wiesz, że jutro nie możesz przyjść do pracy, bo masz zepsuty samochód, albo widzisz, że dziecko za chwilę się rozchoruje, to po prostu uprzedź o tym pracodawcę i wypisz normalny urlop wypoczynkowy, ewentualnie skorzystaj z opieki/zwolnienia lekarskiego.

Jest to o wiele korzystniejsze rozwiązanie także dla samego pracodawcy, ponieważ mając taki sygnał może z wyprzedzeniem przeorganizować pracę firmy, aby nie odczuć zanadto Twojej nieobecności.

Ile jest dni urlopu na żądanie?

Każdemu etatowemu pracownikowi przysługują łącznie 4 dni urlopu na żądanie w ciągu roku. Trzeba natomiast pamiętać, że nie są to dni „ekstra” – uszczuplają one wymiar urlopu wypoczynkowego. Jeśli więc weźmiesz np. 1 dzień wolnego na żądanie, to zostanie Ci jeszcze 25 dni urlopu wypoczynkowego (lub 19, jeśli jesteś młodym pracownikiem).