Czy karta lunchowa może być alternatywą dla posiłków regeneracyjnych?

Posiłki regeneracyjne – co to?

Posiłki regeneracyjne to specjalna kategoria posiłków, które pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom wykonującym prace w szczególnie trudnych warunkach. Ich celem jest uzupełnienie wydatkowanej energii i składników odżywczych, co ma wesprzeć ich w zachowaniu zdrowia i zdolności do pracy.

Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów, posiłek regeneracyjny powinien zawierać około:

• 50-55% węglowodanów, 
• 30-35% tłuszczów,
• 15% białek. 

Jego wartość kaloryczna powinna wynosić około 1000 kcal. Prawidłowo skomponowany posiłek ma za zadanie zaspokoić głód i dostarczyć organizmowi niezbędnych składników odżywczych w odpowiednich proporcjach.

Skoro już to wiemy, odpowiedzmy na bardzo ważne pytanie.

Czy można kartą lunchową zapewnić posiłki regeneracyjne w firmie?

Karta lunchowa sama w sobie nie jest bezpośrednim zamiennikiem posiłków regeneracyjnych. Jednak może stanowić praktyczne rozwiązanie w sytuacjach, gdy pracodawca nie ma możliwości zapewnienia posiłków we własnym zakresie.

Warto podkreślić, że karta lunchowa to dobrowolny benefit, podczas gdy posiłki regeneracyjne są obowiązkiem pracodawcy w określonych przypadkach. 

Co tu zrobić?

Wprowadzić kartę na posiłki profilaktyczne. Ta może być skutecznym narzędziem do realizacji ustawowego obowiązku, pod warunkiem że spełnione są określone wymogi – 

pracodawca musi zadbać o to, aby środki z karty były wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem, czyli na zakup posiłków spełniających warunki posiłków regeneracyjnych. Karta na posiłki profilaktyczne Edenred spełnia te kryteria.

Podstawa prawna dotycząca wydawania posiłków regeneracyjnych

Obowiązek zapewnienia posiłków regeneracyjnych wynika z kodeksu pracy, a dokładniej z art. 232, który stanowi:

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych.

Szczegółowe regulacje dotyczące posiłków regeneracyjnych znajdują się w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. 1996 nr 60 poz. 279 z późn. zm.). Rozporządzenie to określa m.in.:

• rodzaje prac, przy których powinny być wydawane posiłki profilaktyczne,
• wymagania, jakie powinny spełniać posiłki regeneracyjne,
• przypadki, w których pracodawca może zapewnić w miejsce posiłków środki na ich przygotowanie przez pracownika.

9 lipca 2019 roku weszła w życie nowelizacja rozporządzenia, która rozszerzyła możliwości zapewniania posiłków regeneracyjnych o bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania posiłku lub produktów do jego przygotowania.

Kto i kiedy może korzystać z posiłków regeneracyjnych?

Posiłki regeneracyjne przysługują pracownikom wykonującym prace:

• związane z wysiłkiem fizycznym, w warunkach mikroklimatu gorącego albo zimnego, gdzie w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu wynosi powyżej 1500 kcal u mężczyzn i 1000 kcal u kobiet,
• na otwartej przestrzeni w okresie zimowym (od 1 listopada do 31 marca),
• pod ziemią,
• związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 2000 kcal u mężczyzn i 1100 kcal u kobiet (niezależnie od pory roku),
• przy usuwaniu skutków klęsk żywiołowych.

Pracodawca ma obowiązek ustalić stanowiska pracy, na których przysługują posiłki regeneracyjne. Powinien zrobić to w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi lub przedstawicielami pracowników

Korzyści dla pracowników

Plusy zapewnionych przez pracodawcę posiłków możemy rozciągnąć nie tylko na te regeneracyjne, ale wszystkie benefity żywieniowe. Do zalet tych rozwiązań należą:

• poprawa zdrowia i samopoczucia,
• zwiększenie bezpieczeństwa pracy,
• oszczędność czasu i pieniędzy pracowników,
• lepsze postrzeganie pracodawcy na rynku pracy, 
• większe przywiązanie pracownika do firmy,
• lepsza atmosfera w firmie.

Wdrażając system kart lunchowych lub kart na posiłki profilaktyczne, warto robić to z dostawcą, który ma w tym doświadczenie i zna niuanse prawne. Pozwoli to wprowadzić nowe świadczenia szybko, sprawnie, z korzyścią dla pracowników i zgodnie z obowiązującym prawem pracy.