Urlop macierzyński – najważniejsze informacje na dobry początek

Mateusz Nowak
08.11.2024

Spodziewasz się dziecka? Pamiętaj, że jeśli jesteś zatrudniona na umowę o pracę, to przysługuje Ci szereg przywilejów pracowniczych gwarantowanych przez Kodeks pracy. Jednym z nich jest prawo do urlopu macierzyńskiego. Oto kilka podstawowych informacji na dobry początek.

Komu przysługuje urlop macierzyński?

Urlop macierzyński to prawo każdej pracownicy, która urodziła dziecko, niezależnie od rodzaju umowy o pracę. Jego długość zależy od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu i może wynosić od 20 do 37 tygodni.

Wymiar urlopu macierzyńskiego

To, jak długo możesz przebywać na urlopie macierzyńskim, jest bezpośrednio powiązane z liczbą urodzonych dzieci. Urlop przysługuje na okres:

  • 20 tygodni – jedno dziecko,
  • 31 tygodni – dwoje dzieci,
  • 33 tygodni – troje dzieci,
  • 35 tygodni – czworo dzieci,
  • 37 tygodni – pięcioro lub więcej dzieci.

Urlop można rozpocząć do 6 tygodni przed planowaną datą porodu. Po porodzie matka musi obowiązkowo wykorzystać 14 tygodni urlopu. W wyjątkowych sytuacjach, może zrezygnować z pozostałych tygodni na rzecz ojca dziecka.

Szczególne sytuacje

Prawo przewiduje elastyczność w sytuacjach takich jak hospitalizacja dziecka lub matki, śmierć dziecka czy matki, a także porzucenie dziecka przez matkę. Wówczas ojciec dziecka lub inny członek rodziny może przejąć część urlopu macierzyńskiego, co wymaga złożenia odpowiedniego wniosku do pracodawcy.

Zasiłek macierzyński

Za czas urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku. Jeśli matka złoży wniosek o łączny zasiłek macierzyński i rodzicielski do 21 dni po porodzie, otrzyma 81,5% podstawy zasiłku przez cały okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.

Ochrona pracownicza

W czasie ciąży i urlopu macierzyńskiego pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę, z wyjątkiem upadłości lub likwidacji firmy. Po zakończeniu urlopu pracownica ma prawo powrócić na swoje stanowisko lub na równorzędne, jeśli poprzednie stanowisko zostało zlikwidowane.

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie